سبد خرید

 اصول جوجه کشی مرغ 

موضوعی که در این صفحه بررسی می شود اختصاص به جوجه کشی مرغ دارد ولی به طور کلی برای ماکیان دیگر نظیر بوقلمون، بلدرچین ،کبک، غاز و اردک و....نیز در استفاده از دستگاه جوجه کشی به همین شکل می باشد و تنها دما، رطوبت و دوره جوجه کشی پرندگان تفاوت دارد. این مقاله برای دستگاه جوجه کشی خانگی و نیمه صنعتی تدوین شده است، هرچند که اصول کلی جوجه کشی دستگاه صنعتی نیز چنین می باشد.

 دستگاه جوجه کشی :

ماشین جوجه کشی ممکن است گازی ،نفتی و یا برقی باشد. در زمان های قدیم فقط دستگاههای بزرگ تمام اتوماتیک بودند و دستگاههای کوچک نیمه اتوماتیک ساخته میشدند اما امروزه  کلیه محصولات اعم از خانگی تا صنعتی به صورت تمام اتومات ساخته میشوند تا کاربر بدون دغدغه با هر ظرفیتی به جوجه کشی پرنده مورد نظر بپردازد.

جوجه کشی مرغ

اصول جوجه کشی :

اغلب کار ها در زندگی روزمره شامل اصول و یا قواعدی هستند، که با رعایت آن ها بازدهی کار افزایش پیدا میکند. جوجه کشی هم از این قائده خارج نیست و برای بازدهی بیشتر لازم است با اصول جوجه کشی آشنا شویم و این نکات را رعایت کنیم. لازم به ذکر است که این نکات جوجه کشی بسیار ساده هستند و کافی است فقط یک بار آن را مطالعه کنید. به طور کلی تمام افرادی که با ماشین جوجه کشی برای اولین شروع به کار میکنند، از قبل هیچ گونه تجربه ای در این زمینه ندارند.

 

درهر دستگاه 5عامل مدنظر است :
1-دما: دمای دستگاه جوجه کشی توسط المنت یا لامپ و یا چراغهای نفتی ویا گازی تأمین می شود.سیستم حرارتی باید طوری باشد که حرارت به تمام دستگاه برسد. دمای دستگاه همانند دمای بدن مرغ برای جوجه کشی میباشد.
2-رطوبت : تأمین رطوبت لازم برای دستگاه مهم است که توسط مخزنی که درکف دستگاه و در دستگاه های صنعتی که بیرون دستگاه قرار می گیرد و به آن رطوبت ساز میگویند تأمین می شود.که باعث میشود رطوبت لازم جوجه کشی فراهم شود. در کل این عمل توسط مخزن یا رطوبت ساز موجود در داخل یا بیرون دستگاه انجام می شود که با توجه به کارخانه سازنده متفاوت است.
۳-چرخش : تخم مرغها داخل شانه و یا روی ریلها که شبیه نوار نقاله است قرار می گیرند و توسط موتور دستگاه جوجه کشی و به فرمان برد کنترلر جوجه کشی خیلی آرام شروع به عمل چرخش مینمایند. 
۴-تهویه: به منظورتأمین اکسیژن مورد نیاز جنین دستگاه دارای دو دریچه ورودی وخروجی هوا می باشد که کنترل هوای ورودی وخروجی توسط آن انجام می گیرد که با توجه به طراحی برند سازنده محل قرار گیری آن متفاوت است.
۵-جابجایی هوا: به منظور یکسان نمودن دما و رطوبت داخل دستگاه جوجه کشی هوای داخل دستگاه باید جابجا شود که این کار توسط فن دستگاه جوجه کشی انجام می گیرد.
که در  تمامی دستگاه های موجود در فروشگاه، تمامی پنج عامل گفته شده به صورت اتوماتیک و هوشمند ،با دقت بالا انجام می شود.

 شرایط مرغ مادر:

مرغ مادری که می خواهیم از آن تخم نطفه دار بگیریم باید شرایطی داشته باشد مانند :
۱-سن: بهترین تخم ها مربوط به مرغان مادر زیر دو سال است .تخم مرغ مادران پیر به دلیل پوسته ضعیف ، نازک و نامنظم قابلیت نفوذ عوامل میکروبی به داخل را بیشتر دارند لذا تلفات دوران جنینی وبعد از آن بیشتر است. پس هر چه مرغان پیر در گله کمتر باشد بهتر است.
۲-تغذیه : هر چه تغذیه مرغ مادر بهتر و غنی تر باشدو از نظر املاح به خصوص کلسیم وفسفرو ویتامین ها و پروتئین بالانس باشد کیفیت تخم مرغ ها بهتر ودرصد جوجه درآوری آن بیشتر است.
۳-بستر : هر چه بستر مرغ مادرتمیز تر باشد آلودگی تخم مرغ ها کمتر است وبیماری مرغ مادر کمتر بوده و انتقال بیماری های اگ بورن(مادرزادی )کمتر خواهد بود.
بستر خوب باعث می شود آلودگی تخم مرغ کم شده و شکستگی و ترک خوردگی آن نیز کم شود .
۴- نسبت : نسبت بین مرغ و خروس نقش مهمی در نطفه دار بودن تخم مرغ دارد .تعداد خروس کم در گله باعث پایین آمدن درصد نطفه داری می شود .یک قطعه خروس برای 5 مرغ مناسب است هر چند تا ۱۰ مرغ نیز تو جیه پذیر است .سن خروس وسلامت او نیز مهم است .بهتر است خروس جوان ، شاداب و سالم دا شته باشیم . لازم به ذکر است که درصد نطفه داری مرغ و خروس های آزاد، بیشتر از مرغان در قفس می باشد.

 انتخاب تخم مرغ نطفه دار برای جوجه کشی:

۱-تخم مرغ ها منظم الشکل باشند.
۲-پوسته تخم مرغ نازک،ضخیم،دارای برجستگی آهکی و ترک خورده نباشد.
۳-پوسته تخم مرغ تمیز باشد.
۴-از گله مناسب تهیه شده باشد.
۵-در یخچال یا هوای خیلی گرم یا خیلی سرد قرار نگرفته باشد ( در دمای 12 تا 18 درجه انبار شوند )
۶-وزن تخم مرغ بین۶۰-۵۰گرم باشد.

 روش تشخیص تخم مرغ کهنه با تازه:

۱-اگر قسمت پهن تخم مرغ را مقابل نور قوی قرار دهیم خواهیم دید که اطاقک هوایی آن بزرگتر شده است. علت آن این است که در اثر گذشت زمان مقداری از آّب تخم مرغ تبخیر شده است .
۲-تخم مرغ کهنه وقتی شکسته شود سفیده آن شل و وارفته است و گاهی با زرده مخلوط شده است. همچنین زرده حالت تحدب نداشته و وقتی در ظرف ریخته شود در ظرف پخش می شود.
۳-تخم مرغ کهنه سبک تر بوده و از وزن آن کاسته شده است .

 شرایط نگه داری تخم مرغ نطفه دار :

از آن جایی که نمی توان تعداد تخم مرغ لازم برای دستگاه را در یک روز تأمین کرد لذا باید آن ها را انبار کرد تا به تعداد لازم برسد.

 

 شرایط انبار تخم مرغ و نحوه انبار کردن :

۱-تخم های نطفه دار  به هیچ عنوان با آب تماس نداشته باشند.
۲- قسمت پهن تخم مرغ را به طرف بالا قرار دهید.
۳-اگر تخم مرغ ها بیش از ۵ روز نگه داری می شوند ،روزی یک مرتبه آن ها را بچرخانید تا زرده به سفیده نچسبد که البته هر چه بیشتر از پنج روز بگذرد از کیفیت آن کم میشود.
۴-تخم مرغ ها را زیاد در انبار نگه ندارید، هر چه مدت نگه داری در انبار بیشتر باشد یا نطفه از بین میرود یا جوجه ها دیر تر از تخم بیرون می آیند و بازدهی شما کاهش می یابد. 
۵-دمای انبار باید 18-12 درجه باشد .
۶-رطوبت انبار باید 85 -70 درصد باشد.

 ضد عفونی تخم نطفه دار :

جهت جلوگیری از انتقال بیماری میکروبی، ویروسی،قارچی وانگلی به درون دستگاه جوجه کشی باید تخم مرغ ها را ضد عفونی کرد . ابتدا تخم مرغ ها را داخل محفظه ای قرار دهید و به ازای هر یک متر مکعب فضای محفظه ۷سی سی فر مالین و۵/۳ گرم پر منگنات دو پتاس لازم است .ظرف کوچکی را داخل محفظه قرار دهید۵/۳ گرم پرمنگنات داخل آن بریزد و سپس ۷ سی سی فرمالین به آن اضافه کنید بعد از ۴-۳ ثانیه گاز فرمالین آزاد می شود که ضد عفونی کننده است. به مدت ۱۰ دقیقه درب محفظه را ببندید و مواظب باشید که گاز فرمالین چشم را می سوزاند پس با دستکش،ماسک وعینک این کار را انجام دهید یا با استفاده از سوزاندن مقداری کوچکی از آجر فرمان ، که نحوه ی استفاده آن با شکل روی آن نوشته شده است ، این کار را خیلی راحت انجام دهید که این کار بهتر از راه اول است.

 ضد عفونی دستگاه جوجه کشی:

وسایلی که قابل خروج از دستگاه جوجه کشی است را بیرون آورده و تمیز بشویید و بعد با یک محلول ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید. وسایل را داخل دستگاه قرار دهید و مخزن دستگاه را پر از آب کنید .دستگاه را روشن کرده دمای آن را روی 37/5 تنظیم کنید .رطوبت دستگاه را به ۷۰ درصد برسانید وتمام منافذ را بگیرید وسپس به ازای هر متر مکعب فضای دستگاه ۱۵ سی سی فر مالین ۴۰ ٪و ۵/۷ گرم پر منگنات به همان شیوه ضد عفونی تخم مرغ دستگاه را ضد عفونی کنید .به مدت ۲۰ دقیقه در حالی که فن روشن است منافذ را بسته نگه دارید و سپس منافذ را باز کنید تا گاز فرمالین خارج شود ، همچنین می توان از آجر فرمان هم استفاده کرد.

شرایط اتاق دستگاه جوجه کشی

اتاقی که دستگاه جوجه کشی در آن قرار می گیرد باید شرایطی به شرح زیر داشته باشد .
۱- دما: دمای اتاق جوجه کشی باید بین ۲۶-۲۰ درجه باشد. این دما باعث میشود در صورتی که دمای دستگاه به عللی افت کرد تغییرات حرارتی زیادی در دستگاه اتفاق نیفتد .
۲- رطوبت: اتاق جوجه کشی باید رطوبت کافی داشته باشد.
۳- تهویه : هوای تازه باید دائم به اتاق جوجه کشی وارد شود که این کار از شروع بعضی بیماری های میکروبی، قارچی و بوهای ناخوشایند جلو گیری می کند. پس داشتن یک پنجره کوچک مناسب است .
۴-باد و باران : دستگاه نباید در معرض باد ، باران و آفتاب ، سیستم گرمایشی ، سرمایشی به طور مستقیم قرار گیرد .ولی وجود نور آفتاب برای اتاق جهت ضدغفونی آن لازم است .
۵-نظافت : قابل شستن و ضد عفونی کردن باشد.

 آماده سازی دستگاه :

دمای دستگاه باید 37/5 درجه باشد.دستگاه را بمدت 24ساعت روشن نموده تا ازکار آن اطمینان پیدا کنید. همچنین نوک تیزی تخم مرغ به سمت پایین در داخل شانه قرار می گیرد ، لازم به ذکر است که اگر برای اولین بار جوجه کشی را آغاز می کنید بهتر است در دوره اول از تخم ارزان قیمت استفاده کنید تا کامل با اصول جوجه کشی آشنا شوید. 

 

دمای مناسب برای جوجه کشی :

  دمای مناسب برای جوجه کشی تخم پرندگان مختلف ممکن است مقدار اندکی با هم متفاوت باشد که در وب سایت طیور ماشین ابزار برای تمامی پرندگان دمای جوجه کشی به طور دقیق بیان شده است.همچنین لازم به ذکر است که داخل دفترچه راهنمای هر دستگاهی، جدول دمای مناسب جوجه کشی برای پرندگان گوناگون ذکر شده است. که در ادامه این نوشتار دما و رطوبت جوجه کشی مرغ را برای شما به طور دقیق بیان می کنیم.

شروع جوجه کشی :

دما: بعد از قراردادن تخمها در دستگاه قاعدتاٌ یکی دو ساعت اول دما کاهش می یابد ولی بعد از آن میزان می شود. اگر دما بیش ازاین حد باشد جوجه کمی زودتر از تخم بیرون می آیند. اگر دمای دستگاه بمدت یک ساعت به  ۴۵ درجه رسید درصد جوجه درآوری بشدت کاهش می یابد.دمای دستگاه را روی 37/5 قرار داده و در ۳ روزآخردما را به 37 درجه برسانید و رطوبت هم به 75٪ برسانید. درمواقع قطع برق و یا کاهش دمای ماشین سعی کنید با بالا بردن دمای اتاق جوجه کشی کاهش دما را تا حدی جبران کنید.
رطوبت: رطوبت دستگاه در18 روز اول باید ۶۰٪ بوده و روزهای بعد از آن 75٪ باشد.مواظب باشید هیچ وقت آب داخل ظرف تمام نشود. 
تهویه : هرچه به روزهای آخرنزدیک می شوید چون جنین بزرگتر می شود به اکسیژن بیشتری نیاز دارد لذا دریچه های هوا را بازتر کنید.در عین حال مواظب تغییرات دما باشید.
چرخش : اگه در دستگاه شما چرخش تخم ها به صورت دستی انجام می شود به این صورت عمل کنید که 12 روز اول روزانه ۶-۵بار تخم ها را بچرخانید. از روز ۱۲ تا ۱۶ روزی ۴ مرتبه و از روز ۱۷ تا ۱۹ روزی ۳ مرتبه .و پایان روز ۱۹ تخم ها را در ستری قرار دهید.اگر هچرو ستر دستگاه جوجه کشی شما یکی است تخم ها را درقسمت پایین درسینی بریزید و منتظر تولد جوجه ها باشید که البته دستگاه های موجود در فروشگاه و دستگاه های بروز، چرخش را به صورت کاملا اتوماتیک در زمان تعیین شده توسط موتور دستگاه جوجه کشی انجام می دهند و نیاز به چرخش توسط دست نمی باشد تا کار برای مصرف کننده آسوده گردد. 

 

دوره جوجه کشی مرغ

 مدت زمان جوجه کشی پرندگان و دیگر موجودات جهان هستی در طبیعت متفاوت می باشد. به طور مثال مدت زمان جوجه کشی مرغ یا همان زمان تولد جوجه مرغ، 21 روز می باشد. برای تمامی انواع نژاد های مرغ روز تولد یکسان باشد. پس در این بخش از وب سایت طیور ماشین به اصطلاح ساده تر آموختیم که جوجه مرغ چند روزه از تخم در میاد. برای دانستن روز تولد دیگر پرندگان به بخش اصول جوجه کشی وب سایت طیور ماشین ابزار مراجعه نمایید. توجه داشته باشید که همچون طبیعت، جوجه ممکن است یک روز زودتر یا حتی یک روز دیرتر به دنیا آید.

دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی مرغ :

 

( به صورت زیر برای جوجه کشی مرغ خلاصه میشود)

از روز 1 تا 18 :

دما جوجه کشی  روی 37/5 درجه سانتی گراد و رطوبت روی 60 درصد تنظیم شود.

 

- از روز 18 تا روز 21 جوجه کشی : ( سه روز پایانی )

دمای جوجه کشی روی 37 درجه و رطوبت روی 75 درصد قرار گیرد.

 

دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی باعث تکامل و رشد جنین می گردد که در این قسمت با دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی مرغ آشنا شدیم. 

سه روز آخر جوجه کشی :

 در تمامی پرندگان بستگی به روز تولد آن ها سه روز آخر جوجه کشی متفاوت می باشد. به طور مثال برای مرغ روز هجدهم است و برای بلدرچین روز چهاردهم می باشد. سه روز آخر جوجه کشی تمامی پرندگان، به کلمه هچر نیز معروف است. در دوران هچر یا همان سه روز پایانی جوجه کشی از زیاد باز و بسته کردن درب دستگاه خودداری کنید. لازم به ذکر است در سه روز آخر جوجه کشی مرغ و دیگر پرندگان به چرخش تخم ها نیازی نیست.

 

جوجه کشی مرغ با دستگاه :

 جوجه کشی مرغ با دستگاه راحت ترین نوع ممکن است زیرا کلیه مراحل کار به صورت تمام اتوماتیک توسط ماشین جوجه کشی انجام میشود و در هر فصل و زمانی قابل استفاده میباشد. لازم به ذکر است که جوجه های حاصل، از لحاظ کیفیت کوچکترین فرقی با جوجه های تولیدی از مادر خود در طبیعت ندارند.


تنظیم دستگاه جوجه کشی برای مرغ :

توجه فرمایید اگر برای بار اول قصد استفاده از دستگاه را دارید، قبل از استفاده حتما فیلم آموزشی و دفترچه راهنمای موجود در دستگاه را مطالعه کنید و سپس دستگاه خود را روشن کنید. اگر چه دمای جوجه کشی مرغ 37/5 می باشد ولی نحوه تنظیم در ماشین های جوجه کشی متفاوت است که نیازمند مطالعه دستور العمل دفترچه راهنمای دستگاه می باشد. البته که تمامی دستگاه های شرکتی به صورت پیش فرض توسط کارخانه سازنده روی مرغ تنظیم شده است.

 

چگونگی تنظیم چرخش دستگاه جوجه کشی :

در دستگاه های شرکتی و استاندارد چرخش دستگاه جوجه کشی به صورت تمام اتوماتیک انجام می شود و نیازی به دخالت دست نمی باشد. در حالت کلی دو مدل چرخش اتوماتیک وجود دارد: نوع اول موتور از شروع تا پایان جوجه کشی دائم کار می باشد و نوع دوم به این صورت می باشد که طبق زمان گفته شده به برد کنترلر جوجه کشی، مثلا هر 2 الی 3 ساعت یک بار چرخش به صورت اتوماتیک انجام می شود. لازم به ذکر است که این عدد توسط کارخانه به صورت پیش فرض تنظیم می شود و نیازی به دست زدن به تنظیمات دستگاه نیست اما در صورت نیاز می توانید طبق دفترچه دستگاه این تایم را تغییر دهید. از لحاظ بازدهی هیچ فرقی بین این دو نوع نیست و مهم اتومات بودن این شیوه است.

 

 

 

سوال :

اگر دمای دستگاه جوجه کشی زیاد شود چه میشود ؟

همانطور که در ابتدای این صفحه از آموزش جوجه کشی مرغ با دستگاه ذکر کردیم، دمای تخم برای جوجه شدن تخم مرغ یا همان دمای مناسب برای جوجه کشی مرغ 37/5 سانتی گراد می باشد. به طور کلی بالاتر از 38/5 درجه برای جنین مضرر خواهد بود و تخم مرغ به سمت داغ شدن یا همان پخته شدن نزدیک می شود، بنابر این نباید دمای دستگاه را بیش از حد استاندارد بالا برد.

 

دستگاه جوجه کشی چند روزه جوجه تولید می کند ؟

برخی تصور می کنند که دستگاه قانون طبیعت و خلقت را تغییر خواهد داد اما اصلا این چنین نیست و دستگاه نیز همچون طبیعت می باشد و هر پرنده همچون مادر خود در طبیعت است. به طور مثال تخم مرغ 21 و تخم بوقلمون 28 روز زمان می برد تا به جوجه تبدیل شود.

 

جوجه ها به صورت همزمان باید از تخم خارج شوند ؟

خیر ممکن است ساعت خروج آن ها به دلایلی با هم فرق کند به طور مثال تخم هایی که کهنه تر باشند جوجه های آن ها دیر از تخم خارج خواهند شد و همچنین تخم هایی که تازه تر باشند، جوجه های آن ها زودتر از تخم خارج می شوند. لازم به ذکر است جوجه های تخم های درشت نیز دیر تر خارج خواهند شد. بنابر این به صورت همزمان از تخم خارج نخواهند شد و ساعت آن ها با هم فرق می کند اما اغلب این اختلاف در تمامی پرندگان نهایتا 24 ساعت خواهد بود. اگر جوجه های بیرون آمده از دستگاه خیس بودند، میتوان آن ها را با استفاده از سشوار خشک کرد.

 

جوجه کشی مرغ خانگی بدون دستگاه

این امر توسط مرغ کرچ امکان پذیر است و حداکثر تنها به اندازه زیر و نشیمنگاه مرغ می توانید در زیر آن تخم مرغ نطفه قرار دهید و مابقی تخم های نطفه دار هدر می رود. در طی دوره باید مراقب تغذیه و سلامت مرغ باشید. همچنین در جوجه کشی مرغ بدون دستگاه اگر مرغ مریض باشد، بیماری به جوجه ها نیز سرایت می کند. در این نوع جوجه کشی چون مرغ یا پرنده برای خوردن آب و غذا به طور مکرر از روی تخم ها بلند می شود راندمان کاهش پیدا می کند، بنابر این برای جوجه کشی از مرغ های زینتی یا دیگر پرندگان زینتی به علت حساس بودن تخم ها توصیه می شود حتما از دستگاه بهره ببرید. لازم به ذکر است که در طی سال مرغ همیشه کرچ یا آماده خوابیدن بر روی تخم نیست.

جا به جایی مرغ کرچ

اگر قصد جا به جا کردن مرغ کرچ را دارید، توصیه می شود این کار را در شب انجام دهید.

 

بهترین نژاد در جوجه کشی مرغ چیست؟

نژاد و گونه های مرغ در طبیعت زیاد هستند، اما بهترین آن ها نژاد هایی هستند که دارای وزن زیاد و تخمگذاری زیادی نسبت به مابقی نژاد ها هستند. فرانسوی، لگهورن، قهوه ای، مرندی و .. از محبوب ترین نژاد ها در جوجه کشی مرغ به شمار می آیند و از بازار مناسبی برخوردار می باشند.

 

- پایان

در این صفحه به طور کامل با قواعد جوجه کشی مرغ و دستور العمل های مهم آن آشنا شدیم. اوقات خوشی را برای شما آرزومندیم. 

 

مقاله های مفید:

پرورش مرغ بومی تخمگذار

پرورش نگهداری مرغ عشق

طوطی برزیلی

غذای عروس هلندی


تاریخ بروزرسانی : ۱۳ آبان ۱۴۰۲ ۰۰:۱۵